دادرسی مالیاتی به مجموعه‌ای از فرآیندهای قانونی گفته می‌شود که به منظور رسیدگی به اختلافات مالیاتی بین مودیان (افرادی که موظف به پرداخت مالیات هستند) و سازمان امور مالیاتی کشور صورت می‌گیرد. این فرآیند به مودیان این امکان را می‌دهد که در صورت نارضایتی از تصمیمات مالیاتی، اعتراض خود را به مراجع قضائی یا اداری مختلف اعلام کرده و پیگیری کنند. دادرسی مالیاتی نقش مهمی در حفظ حقوق مودیان و اطمینان از عدالت در نظام مالیاتی دارد و به این ترتیب، شفافیت و کارآمدی سیستم مالیاتی کشور را تقویت می‌کند.
در ادامه این مقاله، به تشریح مراحل مختلف دادرسی مالیاتی در کشور خواهیم پرداخت. از مراحل ابتدایی رسیدگی تا مراجع بالاتر مانند کمیسیون‌های تجدیدنظر و دیوان عدالت اداری را بررسی خواهیم کرد تا شما بتوانید با فرآیند دادرسی مالیاتی آشنا شده و در صورت نیاز از این ابزار قانونی بهره‌برداری کنید.
بیشتر بخوانید: نرم افزار رایگان سامانه مودیان
انواع دادرسی مالیاتی
دادرسی مالیاتی اولیه
دادرسی مالیاتی اولیه به مراحل ابتدایی رسیدگی به دعاوی مالیاتی گفته می‌شود که در آن، مودی (افرادی که موظف به پرداخت مالیات هستند) می‌تواند اعتراض خود را نسبت به برآورد مالیات یا سایر تصمیمات مالیاتی به مرجع رسیدگی‌کننده ارسال کند. در این مرحله، پرونده در اداره امور مالیاتی یا واحدهای مربوطه مورد بررسی قرار می‌گیرد و با توجه به مدارک و مستندات ارائه‌شده، تصمیم‌گیری می‌شود. اگر مودی از تصمیمات مالیاتی راضی نباشد، می‌تواند به مراحل بالاتر درخواست رسیدگی کند.
دادرسی مالیاتی تجدیدنظر
در صورتی که مودی از تصمیمات دادرسی اولیه راضی نباشد یا این که حکم صادره بر اساس مستندات جدید یا اشتباهات محاسباتی اصلاح‌ناپذیر باشد، می‌تواند به مراجع تجدیدنظر مالیاتی درخواست دهد. در دادرسی تجدیدنظر، بررسی مجدد پرونده توسط هیئت یا کمیسیون‌های مربوطه انجام می‌شود و امکان اصلاح حکم قبلی وجود دارد. این مرحله به منظور اطمینان از صحت تصمیمات مالیاتی و بازنگری در پرونده‌هایی است که ممکن است دچار اشتباهات شده باشند.
بیشتر بخوانید: مالیات اجاره 1403
دادرسی مالیاتی در دیوان عدالت اداری
دادرسی مالیاتی در دیوان عدالت اداری زمانی رخ می‌دهد که مودی همچنان از تصمیمات دادرسی تجدیدنظر راضی نباشد. در این مرحله، مودی می‌تواند شکایت خود را به دیوان عدالت اداری ارائه دهد. دیوان عدالت اداری یک مرجع قضائی است که می‌تواند تصمیمات مالیاتی را بررسی کرده و در صورت نیاز آنها را لغو یا اصلاح کند. این مرحله آخرین فرصت برای حل اختلافات مالیاتی است و به‌عنوان یک ابزار نظارتی، دقت و صحت حکم‌ها را تضمین می‌کند.
بیشتر بخوانید:ارسال صورتحساب الکترونیک
مراحل دادرسی مالیاتی در کشور
مرحله اول: رسیدگی توسط اداره امور مالیاتی
در این مرحله، مودی مالیاتی اعتراض خود را به اداره امور مالیاتی مربوطه ارسال می‌کند. اداره مالیاتی پس از بررسی مدارک و مستندات، تصمیمات اولیه را اتخاذ می‌کند و به مودی اطلاع می‌دهد.
مرحله دوم: تجدیدنظر در کمیسیون تجدیدنظر مالیاتی
اگر مودی از تصمیمات مرحله اول راضی نباشد، می‌تواند پرونده خود را به کمیسیون تجدیدنظر مالیاتی ارسال کند. این کمیسیون تصمیمات مالیاتی اولیه را مجدداً بررسی کرده و حکم نهایی را صادر می‌کند.
مرحله سوم: اعتراض به دیوان عدالت اداری
اگر مودی هنوز از حکم کمیسیون تجدیدنظر ناراضی باشد، می‌تواند شکایت خود را به دیوان عدالت اداری ارائه دهد. دیوان عدالت اداری پس از بررسی، می‌تواند تصمیمات مالیاتی را لغو یا اصلاح کند.
مرحله چهارم: اجرای حکم
در صورت تایید یا اصلاح حکم توسط دیوان عدالت اداری، حکم به مرحله اجرایی می‌رود و سازمان امور مالیاتی موظف به اجرای آن است. در این مرحله، پرداخت مالیات یا تصمیمات مربوطه به مودی ابلاغ می‌شود.
نحوه طرح شکایت مالیاتی
طرح شکایت مالیاتی یکی از مراحل مهم در فرآیند دادرسی مالیاتی است که به مودیان این امکان را می‌دهد تا در صورت عدم توافق با تصمیمات مالیاتی، اعتراض خود را به مراجع رسیدگی‌کننده ارائه دهند. برای طرح شکایت مالیاتی، مراحل زیر باید طی شود:
تعیین مرجع رسیدگی
اولین قدم برای طرح شکایت مالیاتی، تعیین مرجع رسیدگی مناسب است. اگر مودی از تصمیمات مالیاتی اولیه ناراضی باشد، باید شکایت خود را به اداره امور مالیاتی ارسال کند. در صورتی که از تصمیمات این اداره رضایت حاصل نشد، پرونده به کمیسیون تجدیدنظر مالیاتی ارجاع می‌شود. در نهایت، در صورت عدم رضایت، شکایت به دیوان عدالت اداری قابل ارائه است.
تهیه مدارک و مستندات
برای طرح شکایت، مودی باید مدارک و مستندات مربوط به اعتراض خود را جمع‌آوری کرده و آماده ارائه کند. این مدارک شامل اظهارنامه مالیاتی، مستندات مربوط به حسابداری و هرگونه مدارک پشتیبان دیگر است که می‌تواند در اثبات ادعای مودی نقش داشته باشد.
ارسال شکایت به مرجع مربوطه
پس از تهیه مدارک، مودی باید شکایت خود را به مرجع رسیدگی‌کننده ارسال کند. این شکایت باید شامل دلایل اعتراض، مستندات مرتبط و درخواست تجدیدنظر یا بررسی مجدد تصمیمات مالیاتی باشد.
پیگیری وضعیت شکایت
پس از ارسال شکایت، مودی می‌تواند از طریق سامانه‌های الکترونیکی یا به‌طور مستقیم از مرجع رسیدگی‌کننده پیگیری کند تا وضعیت پرونده خود را مشاهده کرده و از مراحل پیشرفت رسیدگی مطلع شود.
دریافت نتیجه و تصمیم نهایی
پس از بررسی شکایت، مرجع رسیدگی‌کننده تصمیم نهایی را صادر می‌کند. اگر مودی از نتیجه اعتراض رضایت نداشته باشد، می‌تواند از طریق مراحل بالاتر یا دیوان عدالت اداری پیگیری‌های لازم را انجام دهد.
در نهایت، طرح شکایت مالیاتی یک فرآیند قانونی است که به مودیان این امکان را می‌دهد تا حق خود را در برابر تصمیمات ناعادلانه یا اشتباهات مالیاتی دفاع کنند.
آیین دادرسی مالیاتی و اصول آن
آیین دادرسی مالیاتی مجموعه‌ای از قواعد و دستورالعمل‌ها است که به منظور رسیدگی به اختلافات مالیاتی بین مودیان و سازمان امور مالیاتی طراحی شده است. این آیین به‌طور خاص به‌منظور تضمین عدالت در فرآیند رسیدگی به دعاوی مالیاتی و ایجاد نظم در اعمال قوانین مالیاتی کشور به کار می‌رود. آشنایی با اصول و مراحل این آیین برای مودیان مالیاتی بسیار ضروری است تا از حقوق خود دفاع کرده و فرآیندهای مالیاتی را به‌طور صحیح و شفاف طی کنند.
اصول آیین دادرسی مالیاتی
اصل عدالت و انصاف: این اصل به معنای رسیدگی بی‌طرفانه و عادلانه به دعاوی مالیاتی است. هر مودی باید از فرصت برابر برای دفاع از حقوق خود برخوردار باشد و هیچ‌گونه تبعیضی در فرآیند دادرسی وجود نداشته باشد.
اصل شفافیت و اطلاع‌رسانی: تمامی فرآیندهای دادرسی باید شفاف و برای مودی قابل فهم باشد. مودیان باید از تمامی مراحل، تصمیمات و دلایل صادرشده در خصوص پرونده خود آگاه باشند و حق اعتراض داشته باشند.
اصل امکان دفاع: مودیان باید فرصت کافی برای ارائه دفاعیات و مستندات خود داشته باشند. آنها می‌توانند اعتراضات خود را به‌طور کامل مطرح کرده و شواهد و مدارک مورد نظر خود را ارائه دهند.
اصل سرعت در رسیدگی: رسیدگی به دعاوی مالیاتی باید در کمترین زمان ممکن انجام شود تا مودیان از معطل شدن در فرآیندهای طولانی‌مدت رنج نبرده و فرآیند مالیاتی به‌طور مؤثر و کارآمد انجام شود.
اصل تخصصی بودن: رسیدگی به دعاوی مالیاتی باید توسط مراجع و مقامات متخصص در این حوزه انجام شود تا تصمیمات اتخاذی دقیق و مبتنی بر قوانین مالیاتی باشد.
آیین دادرسی مالیاتی با پیروی از این اصول، اطمینان می‌دهد که نظام مالیاتی کشور به‌درستی اجرا می‌شود و حقوق مودیان به‌طور منصفانه رعایت می‌شود.
کلام آخر
آیین دادرسی مالیاتی با رعایت اصول عدالت، شفافیت و تخصص به حل و فصل اختلافات مالیاتی کمک می‌کند و به مودیان این امکان را می‌دهد که حقوق خود را به‌طور قانونی پیگیری کنند. آگاهی از این اصول و مراحل برای هر مودی امری ضروری است تا بتواند به‌درستی در برابر تصمیمات مالیاتی اعتراض کند. این فرآیند نه تنها باعث حفظ عدالت، بلکه موجب بهبود سیستم مالیاتی کشور نیز می‌شود. شما میب توانید از طریق مشاورین مگاپی هر اطلاعاتی را در این زمینه به دست اورید.
توجه! این مطلب یک رپورتاژ آگهی است و محتوای آن توسط تبلیغ دهنده نگارش شده است.
آی تی جو مسئولیتی در قبال صحت و سقم محتوای تبلیغاتی ندارد.