اریک اشمیت، مدیرعامل پیشین گوگل و از چهره‌های برجسته دنیای فناوری در دهه ۲۰۰۰ میلادی، پس از سال‌ها کناره‌گیری از فعالیت در شرکت آلفابت، اکنون با ورود به صنعت هوافضا بار دیگر به تیتر اخبار بازگشته است. وی اخیراً با به‌دست آوردن مالکیت عمده شرکت Relativity Space، به‌عنوان مدیرعامل جدید این شرکت مشغول به کار شده و در اقدامی جسورانه، طرحی نوآورانه را دنبال می‌کند: استقرار دیتاسنترهای هوش مصنوعی در مدار زمین.
این ایده بلندپروازانه در پاسخ به بحرانی فزاینده مطرح شده است؛ بحران تأمین انرژی برای زیرساخت‌های رایانشی عظیم که توسعه شتاب‌زده هوش مصنوعی (به‌ویژه مدل‌های زبانی بزرگ مانند ChatGPT و مشابه آن‌ها) به‌وجود آورده‌اند. اشمیت اخیراً در یک نشست کنگره‌ای درباره آینده هوش مصنوعی و رقابت‌پذیری ایالات متحده سخنرانی کرد و در آن به مسئله جدی مصرف برق در دیتاسنترها اشاره نمود. او اظهار داشت که برخی از دیتاسنترهای نسل جدید ممکن است به توان الکتریکی معادل ۱۰ نیروگاه هسته‌ای نیاز داشته باشند؛ در حالی که هر نیروگاه معمولی تنها حدود ۱ گیگاوات برق تولید می‌کند.
به گفته اشمیت، در چند سال آینده نیاز به بیش از ۲۹ گیگاوات برق اضافی برای دیتاسنترها پیش‌بینی می‌شود و این رقم تا سال ۲۰۳۰ می‌تواند به بیش از ۶۷ گیگاوات دیگر نیز برسد. وی در سخنان خود گفت: «این تأسیسات، مقیاسی صنعتی دارند که تاکنون مانند آن را ندیده‌ام.»
اریک برگر، روزنامه‌نگار مطرح حوزه فضا، معتقد است اشمیت با انگیزه پاسخ به این چالش انرژی، به صنعت پرتاب‌های فضایی روی آورده است. اشمیت نیز با پاسخی کوتاه اما معنادار، این تحلیل را تأیید کرد. او اکنون به‌دنبال استفاده از فناوری موشک‌های Relativity Space برای ارسال دیتاسنترها به مدار زمین است؛ جایی که امکان بهره‌گیری از انرژی خورشیدی بدون محدودیت‌های زمینی فراهم می‌شود.
شرکت Relativity Space در سال ۲۰۱۵ تأسیس شده و تمرکز آن بر تولید افزایشی (چاپ سه‌بعدی) در ساخت سخت‌افزارهای فضایی است. محصول شاخص این شرکت، موشک Terran R است؛ یک پرتابگر سنگین، دو مرحله‌ای و تا حدی قابل استفاده مجدد که می‌تواند تا ۳۳٬۵۰۰ کیلوگرم محموله را به مدار نزدیک زمین حمل کند و سپس به زمین بازگردد. این فناوری کلیدی می‌تواند زیرساخت پرتاب دیتاسنترهای مداری را فراهم کند.
اشمیت بر این باور است که جمع‌آوری انرژی خورشیدی مستقیماً در فضا، تنها راه پایدار برای پاسخ به نیازهای عظیم انرژی آینده هوش مصنوعی است. به‌دست آوردن کنترل یکی از معدود شرکت‌های مستقل هوافضایی در این حوزه، به او مزیتی استراتژیک در مقابل شرکت‌هایی چون SpaceX و Blue Origin می‌دهد (که به‌شدت با منافع سیاسی و شخصی بنیان‌گذاران خود گره خورده‌اند).
با این حال، طرح احداث دیتاسنترهای مداری با موانع فنی و اقتصادی بسیاری روبرو است. نه‌تنها هزینه‌های ارسال تجهیزات به مدار بسیار بالا باقی مانده، بلکه فناوری‌های مورد نیاز برای خنک‌سازی، نگهداری و پایداری این دیتاسنترها در خلأ فضا هنوز در مراحل ابتدایی توسعه هستند. افزون بر این، اگر روند رشد هوش مصنوعی کاهش یابد یا با موانعی مواجه شود، نیاز به چنین زیرساخت‌هایی نیز ممکن است به‌سرعت از میان برود.
با این وجود، برنامه‌های اشمیت نشانه‌ای از نگاه بلندمدت او به آینده فناوری و نیازهای زیرساختی آن است؛ آینده‌ای که ممکن است به‌جای زمین، در مدار شکل گیرد.