روز گذشته همایش «روز ملی تجارت الکترونیک» در حالی برگزار شد که مدتهاست فعالان فناوری و حوزه اقتصاد دیجیتال کشور بارها نسبت به عواقب مخرب قطع اینترنت و فیلترینگ گسترده هشدار میدهند. آمار و ارقام منتشرشده از خساراتی که کسبوکارها در این چند روز دیدهاند، ورای تصور است و بسیاری از آنها و بهطور کل اقتصاد دیجیتال کشور رو به نابودی میرود. طبق آمار به دلیل فیلتر اینستاگرام و واتساپ ۴۰۰ هزار تا یک میلیون کسبوکار در خطر نابودی قرار گرفتهاند. علاوه بر این، از زمان شروع اعتراضات در کشور و فیلترینگ گسترده شبکههای اجتماعی، بازدید فروشگاههای اینستاگرامی نزدیک به ۹۷ درصد کاهش یافته است.
با این حال به نظر میرسد در وزارت ارتباطات در بر همان پاشنه سابق میچرخد. بعد از سخنان عیسی زارع پور در این خصوص که کسبوکارها باید خسارات وارده را از اغتشاشگران بگیرند، امروز محمود لیائی، معاون وزیر ارتباطات که یکی از افراد حاضر در این جلسه بود در انتهای سخنان خود خطاب به روستاییانی که از پلتفرمهای خارجی برای فروش محصولات خود استفاده میکردند، گفت که باید از قبل به فکر چنین روزی و محدودشدن اینستاگرام میبودید و به هشدار مسئولان برای کوچ به پلتفرمهای داخلی توجه میکردید!
خود کسبوکارها به پلتفرمهای داخلی بیتوجهی کردند!
محمود لیائی با اشاره به فشار رسانهای به دلیل اظهارنظر درخصوص کاهش درآمد پست به خاطر شرایط کنونی اینترنت کشور و فیلترینگ اینستاگرام توضیح داد: «چند سالی است مسئولان تأکید میکنند که کسبوکارها بهجای استفاده از ابزاری خارجی نظیر اینستاگرام از پلتفرمهای رسمی که حاکمیت آماده کرده استفاده کنند و آنجا را رونق دهند.»
لیائی اظهار داشت که متأسفانه مردم به هشدارها توجه نکردند و کسبوکار خود را در پلتفرمهای ملی توسعه ندادند، وی همچنین به احتمال محدودیت ایرانیها از سوی پلتفرمهای خارجی اشاره کرد: الان به دلیل شرایط کشور اینستاگرام فیلتر شده است و مردم نمیتوانند دسترسی داشته باشند. اگر خود اینستاگرام ایرانیها را تحریم میکرد چه جوابی میخواستند بدهند؟
معاون وزیر ارتباطات اظهار داشت: با این که پیکان انتقادات به سمت مسئولین است، اما دلیل اصلی، بیتوجهی خود کسبوکارها به اظهارات مسئولین درخصوص استفاده از پلتفرمهای داخلی است.
اظهارات متناقض در مورد توانمندی پلتفرمهای داخلی
وی پیش از این عنوان کرده بود که با وجود شبکه ملی اطلاعات، امکان انتقال تمامی کسبوکارها به پلتفرمهای داخلی وجود دارد؛ اما در بخشی از سخنان روز گذشته خود با ارائه توضیحاتی ضدونقیض درخصوص آمادهبودن پلتفرمهای داخلی برای ارائه خدمات به کسبوکارها بیان کرد: «ما بنا داریم این محدودیتها را که تأثیرات مخربی داشته به فرصت تبدیل کنیم. کمکم شرایطی ایجاد میشود و پلتفرمهایی درحالتوسعه هستند که کسبوکارها بتوانند از آنها برای ارائه خدمات خود استفاده کنند.»
کسبوکارها نباید روی پلتفرمهای بیثبات سرمایهگذاری کنند
لیائی در ادامه با اشاره به بازدید خود از مناطقی در استان مازندران توضیح داد: «متوجه شدم که حتی در مناطق روستایی فروش محصولات از طریق اینستاگرام صورت میگرفته است. در حین بازدید مردم با دیدن من نسبت به شرایط اینترنت و فیلترینگ اینستاگرام ابراز شکایت کردند که من به آنها گفتم شما خودتان از قبل به این فکر بودید که احیاناً اگر روزی اینستاگرام بسته شود چه اتفاقی میافتد؟ خودتان باید به فکر میبودید و از ابتدا از ابزاری نظیر اینستاگرام استفاده نمیکردید.»
معاون وزیر ارتباطات در خصوص موضوع استفاده روستاییها از پلتفرمهای خارجی توضیح داد: «کسبوکارها نباید روی چیزی که ثبات ندارد سرمایهگذاری کنند، چه اینستا باشد چه پلتفرمهای دیگر حتی داخلی. با توجه به شرایط و دشمنی آمریکا با مردم ما، این کشور هر ضربهای که بتواند به اقتصاد ایران میزند و با توجه به اینکه آمریکا مالکیت پلتفرمهای تجارت الکترونیک خارجی که کسبوکارهای ایرانی استفاده میکردهاند را دارد، توصیه ما این بوده که کسبوکارها از پلتفرمهای داخلی استفاده کنند.»
او در پاسخ به این سؤال که آیا در حال حاضر ظرفیت استفاده از پلتفرمهای داخلی وجود دارد یا خیر؟ عنوان کرد: «بله. ظرفیت انتقال همه کسبوکارها به پلتفرمهای داخلی وجود دارد و اصلا فلسفه وجودی شبکه ملی اطلاعات، رفع نیازهای داخلی تجارت الکترونیک و پرداختن به همین موضوعات است.»