بهناز آریا، رئیس کمیسیون افتای سازمان درباره فرایند صدور مجوزها توضیح داد: چندین سال است که شرکت‌ها درگیر دریافت مجوزها برای خدمات و محصولات خود هستند؛ برای هر 2 ارزیابی: یعنی ارزیابی خدمات برای اینکه بتوانند مجوز فعالیت از افتا بگیرند و همچنین برای محصولات تولیدی اعم سخت‌افزاری و یا نرم‌افزاری.
روند دریافت مجوز افتا
او افزود: همه این موارد از طریق افتا به عنوان متولی انجام می‌شود و پیشخوان پاسخگو، سازمان فناوری اطلاعات است. در حوزه خدمات، حقیقت بخشی از ارزیابی در سازمان فناوری اطلاعات انجام می‌شود، بخشی که مستندات در آنجا بررسی و تایید می شوند. سپس به افتا ارسال شده و بررسی تکمیلی و آزمون‌ها و مصاحبه‌های فنی را افتا انجام می‌دهد و در نهایت با اتمام ارزیابی‌های اعتباری، اعلام می‌شود که آیا به شرکت مورد نظر، مجوز فعالیت داده می‌شود یا خیر.
آریا درباره صدور مجوز محصولات هم توضیح داد: محصول پس از ارسال به آزمایشگاه و مشخص شدن نتیجه آن، به منظور بررسی‌های بیشتر به افتا ارجاع می‌شود؛ در نهایت تصمیم لازم برای صدور توسط افتا گرفته می‌شود؛ این پروسه‌ای است که اکنون جریان دارد.
تعاملات نصر تهران با حاکمیت برای رفع مشکلات شرکت‌ها
او ادامه داد: در هر کدام از مراحلی که توضیح داده شد، امکان دارد در عمل مشکلاتی به وجود بیاید، یعنی هم در بررسی مستندات که سازمان فناوری اطلاعات آن را انجام می‌دهد و هم در سایر بررسی‌ها که از سوی افتا صورت می‌گیرد یا در ارزیابی‌های آزمایشگاه برای محصولات. یکی از مشکلاتی که شرکت‌ها با آن روبرو بودند این بود که در روند اخذ پروانه اگر با مسئله‌ای روبرو می‌شدند، نمی‌دانستند که به کجا مراجعه کنند و بنا به اظهار آن‌ها فرد پاسخگویی در این زمینه وجود نداشت و مرجع واحد خاصی تعیین نشده بود. شرکت‌ها می‌گفتند نمی‌دانیم باید به چه فردی رجوع کنیم.
اکنون پیگیری گواهی افتا فقط از سازمان فناوری اطلاعات صورت می‌گیرد
آریا با اشاره به تعاملات جدید با حاکمیت درخصوص رفع مشکل شرکت‌ها گفت: در دولت جدید ما با رئیس جدید سازمان فناوری اطلاعات و معاونت محترم امنیت، تعاملاتی داشتیم. معاونت امنیت بر عهده آقای دکتر خالقی دخت است و تاکنون نشست‌های متعددی در مورد مجوزها برگزار کرده‌ایم. از آنجایی که افتا و سازمان فناوری اطلاعات به این نتیجه رسیدند که پیشخوان پاسخگو، باید الزاما سازمان فناوری اطلاعات باشد و نباید از افتا پیگیری صورت گیرد، بنا شد که ما در سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، مسائل شرکت‌ها را به سازمان فناوری اطلاعات منتقل کنیم و موارد مرتبط با پروانه‌ها را با هم بررسی کنیم تا مشکلات شرکت‌ها حل شوند. این اتفاق برای نخستین بار در سال 1401 آغاز شد و اکنون هم ادامه دارد.
او در همین ارتباط گفت: ما جلسه‌های مستمری به صورت یک هفته در میان با سازمان فناوری اطلاعات و با حضور آقای دکتر خالقی ،معاون امنیت، دکتر گلستانی، رئیس اداره نما و با حضور سایر همکاران و مسئولان اداره ارم، که مسئولیت ارزیابی بخش محصولات را بر عهده دارند، برگزار کرده‌ایم. در این نشست‌ها مشکلات شرکت‌ها اعم از ارائه دهنده خدمات یا محصول که مشکلات خود را در مراحل مختلف مانند مرحله ارزیابی مستندات و دیگر موارد به صورت نامه به بنده اعلام کرده بودند، مورد به مورد بررسی کردیم.
رئیس کمیسیون افتای سازمان نصر تهران افزود: به طور مثال محصولاتی وجود داشت که روال آن‌ها در مراحل مختلف مثل آزمایشگاه یا پروسه ارزیابی‌ها، چندین ماه و حتی بیش از یکسال به طول انجامیده بود. برای همه آن‌ها بررسی‌های لازم انجام و مشکلاتشان تا حد امکان برطرف شد. درباره بخش خدمات نیز وضع همین گونه بود. همزمان هم به یافتن مشکلات موجود در فرایند پرداختیم این که آیا مشکل در قسمت بررسی افتا وجود دارد یا سازمان فناوری اطلاعات. هدف این بود پس از یافتن مشکل، بتوان نسبت به رفع آن اقدام کرده و شرکت‌ها بتوانند گواهینامه‌های خود را دریافت کنند.
با پیگیری سازمان فناوری اطلاعات، سامانه صدور مجوز جدید رونمایی شد
آریا گفت: در ادامه این روال برای آن که بتوانیم کار شرکت‌ها را پیگیری کنیم، این نتیجه حاصل شد سامانه‌ای که از آن برای دریافت مجوز اقدام می‌شد، دچار مشکل است و این سامانه پاسخگو نیست. سامانه مشکلات عدیده‌ای داشت و هر روز هم با توجه به افزایش درخواست‌ها بیشتر دچار مشکل می‌شد و چون دیگر ساختار قابل اصلاح برای پاسخگویی نبود، در دی ماه سال گذشته، سازمان فناوری اطلاعات تصمیم گرفت تا این سامانه را از روال خارج کرده و دریافت اطلاعات به صورت موقت، فیزیکی انجام شود. در چند ماه اخیر، اطلاعات بر روی سی‌دی ارسال می‌شد و دیگر از آن سامانه استفاده نکردیم. در عمل با فرایند دستی صدور مجوزها، ما به عقب بازگشته بودیم که با تلاش سازمان فناوری ارزیابی‌ها به همین روش انجام شد. با پیگیری سازمان فناوری اطلاعات سامانه به طور کلی تغییر یافت و بار دیگر سامانه بازنویسی شد. در نهایت هفته گذشته از سامانه جدید رونمایی شد.
رئیس کمیسیون افتای سازمان نصر تهران با بیان این که اکنون شرکت‌ها می‌توانند از سامانه جدید استفاده کنند، گفت: اکنون این سامانه در حال گذارندن مراحل اولیه بهره‌برداری است و شرکت‌ها اگر پیشنهادی درباره آن دارند، موضوع را با نامه و یا هر روش دیگری با ما مطرح کنند. تلاش می‌کنیم تا در جلسه‌های مستمری که با سازمان فناوری اطلاعات داریم، همه پیشنهادها درباره این سامانه مورد توجه قرار گیرد.
مجوزهای افتا که در سال گذشته منقضی شده‌اند، خودکار تا پایان مرداد تمدید می‌شوند
آریا درباره وضعیت تمدید مجوزهایی که به دلیل اشکال سامانه قبلی به تاخیر افتاده بود، توضیح داد: خوشبختانه اکنون این سامانه بار دیگر فعال شده است؛ مجوزهایی هم که به دلیل مشکلات سامانه قبلی، در زمان مقرر تمدید نشده بودند با پیگری‌هایی سازمان نصر کشور و به درخواست سازمان‌های نصر تهران وسایر استان‌ها، موضوع را از سازمان فناوری اطلاعات و افتا پیگیری کردیم. در نهایت تصمیم گرفته شد که مجوز این شرکت‌ها به صورت خودکار تا پایان مرداد ماه تمدید شوند. بنابراین اگر مجوزهایی که سال پیش منقضی شده است، بدون وجود هیچ مشکلی تا پایان مرداد ماه تمدید شده محسوب شده و بر روی سایت افتا بروزرسانی شده است. شرکت‌ها باید طی این مدت پروسه‌ها را تکمیل و درخواست خود را بر روی سامانه جدید ارائه دهند تا مجوز جدید دریافت کنند. همچنین اگر شرکت‌ها درخصوص خدمات یا محصولات خود مشکلی دارند و برای آن پاسخی دریافت نکرده‌اند، می‌توانند آن را با ما درمیان بگذارند.
شرکت‌ها مشکلات خود را به سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران اعلام کنند
او در پاسخ به این که شرکت‌ها مکاتبات خود برای رفع مشکلات را باید خطاب به چه کسی مطرح کنند، گفت: نامه‌ها می‌تواند هم خطاب به بنده باشد و یا به دبیرخانه سازمان ارسال شود، چه تهران و چه استان‌ها. ما موارد و مشکلات مطرح شده را در نشست‌های خود با سازمان فناوری اطلاعات مطرح و پیگیری می‌کنیم. فقط توجه داشته باشند فرآیند ارزیابی و صدور مجوز، فرآیند زمان‌بری است و در حین فرآیند هم باید وضعیت خود را روی سامانه و پشتیبانی سازمان فناوری چک کنند. اگر فرآیندی بیش از حد استاندارد زمان برده و در قسمتی دچار مشکلی شده که فرآیند متوقف یا دچار تاخیر غیر معمول شده، می‌توانند جهت تسهیل رفع مشکل با نصر تهران مکاتبه کنند.
تعاملات نصر تهران با افتا و سازمان فناوری اطلاعات ادامه خواهد داشت
آریا درباره این که نشست‌های مشترک با سازمان فناوری اطلاعات و افتا تا چه زمانی ادامه خواهد داشت، گفت: تا هنگامی که مشکلات به حداقل برسند و ما اطمینان یابیم که روال‌ها بر مدار درستی قرار گرفته و دیگر مسئله شرکت‌ها در ارتباط با روال نیست، این جلسه‌ها ادامه می‌یابند. بر اساس قراری که با سازمان فناوری اطلاعات گذاشتیم این که حتی در صورت لزوم نماینده‌ای از سوی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای به صورت دایم در سازمان فناوری اطلاعات مستقر شود و موارد شرکت‌ها را پیگیری کند. پیشتر این گونه نبود و همیشه روال به صورت ثبت تیکت بوده است. تاکنون هیچ‌گاه موارد به صورت موردی و ویژه پیگیری نمی‌شدند به ویژه در ارتباط با محصولاتی که به آزمایشگاه ارسال می‌شد.
امیدواریم با سامانه جدید، مجوزها با کمترین مشکل صادر شوند
رییس کمیسیون افتا در پایان اظهار داشت: در حال حاضر ما در جلسه‌ها با ذکر نام شرکت و پیگیری موضوعی و موردی، مسائل را مطرح و پیگیری می‌کنیم که این حاصل تعامل سازنده فیمابین سازمان فناوری اطلاعات، افتای ریاست جمهوری و سازمان نظام صنفی بوده و امیدواریم با سامانه جدید و بهبود روال‌ها، مجوزها در حداقل زمان و با کمترین مشکل صادر شوند.
