بیل گیتس در آستانه سال میلادی جدید در مورد هوش مصنوعی و سایر دغدغه‌های خود یادداشتی را منتشر کرد. او می‌گوید در سال 2023 اولین نوه‌ی او به دنیا آمد، بنابراین این سال برای او همیشه خاص خواهد بود. 2023 سالی بود که هوش مصنوعی با ورود ChatGPT به کانون توجهات و ترند اصلی اخبار تکنولوژی تبدیل شد و این باعث شد که بیل گیتس به این فکر کند که دنیای نوه‌اش چگونه با هوش مصنوعی تغییر خواهد کرد.
گیتس که یکی از بنیانگذاران مایکروسافت و یک شخصیت کلیدی در صنعت رایانه در چندین دهه به شمار می‌آید، در برخی از انقلاب‌های تکنولوژیکی تأثیرگذار بوده و در مورد آن‌ها اطلاعاتی دارد. او سال 2024 را سالی تاریخی برای هوش مصنوعی می‌داند که این فناوری در سلامت جهانی اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند، جایی که گیتس و بنیاد همنام او دهه‌هاست در آن کار می‌کنند.
گیتس در وبلاگ خود نوشت:«ما اکنون درک بهتری داریم که هوش مصنوعی به تنهایی قادر به انجام چه کارهایی خواهد بود و به عنوان یک دستیار برای کدام حوزه‌ها بهتر عمل خواهد کرد.
اکنون واضح‌تر از همیشه می‌توان از هوش مصنوعی برای بهبود دسترسی به آموزش، سلامت روان و موارد دیگر استفاده کرد.
این به من انگیزه می‌دهد تا مطمئن شوم این فناوری به کاهش نابرابری‌های وحشتناکی که در جهان می‌بینیم، کمک می‌کند.»
سال 2024 سال هوش مصنوعی خواهد بود
2024 یک سال برای هوش مصنوعی و به طور خاص‌تر، هوش مصنوعی مولد خواهد بود. هوش مصنوعی مولد یک گام فراتر از سایر روش‌های هوش مصنوعی پیش می‌رود. می‌تواند بر اساس درک خودش از الگوهایی که در داده‌ها تشخیص می‌دهد، مطالب جدیدی مانند متن، تصاویر، گفتار یا ویدیو ایجاد کند.
هوش مصنوعی مولد به لطف ChatGPT در اواخر سال 2022 توسط بیشتر مردم شناخته شد، اگرچه با فناوری‌های خانه هوشمند و دستیارهای مجازی مبتنی بر هوش مصنوعی مانند الکسا قبلاً به فرهنگ عامه راه یافته بود.
ChatGPT، ابزار هوش مصنوعی برتر در سال گذشته، به هر کسی که یک تلفن هوشمند یا لپ تاپ دارد اجازه می‌دهد تا از هوش مصنوعی برای تولید اطلاعات یا تصاویر استفاده کند. این ابزارها بر روی انبوهی از داده‌ها آموزش داده شده‌اند که به آن‌ها اجازه می‌دهد تا با درجات مختلف موفقیت، پاسخ‌های مناسبی به پرسش‌های ما ارائه دهند. سام آلتمن، مدیر اجرایی OpenAI در ماه نوامبر گفت که بیش از 100 میلیون نفر هر هفته از ChatGPT استفاده می‌کنند. مایکروسافت یک سرمایه‌گذار مهم در OpenAI است.
با این حال شرکت‌های دیگر این قلمرو را به مایکروسافت واگذار نمی کنند. به عنوان مثال، در اواسط آذرماه گوگل شروع به به‌روزرسانی چت‌بات بارد با یک مدل هوش مصنوعی جدید به نام Gemini کرد که توانایی‌های چت مبتنی بر متن را بهبود می‌بخشد. شرکت‌های فناوری دیگر مانند اپل و متا هم به افزودن توانایی‌های هوش مصنوعی مولد به برنامه‌ها و دستگاه‌های مختلف، از موتورهای جستجو گرفته تا تلفن‌های هوشمند و اپلیکیشن‌ها ادامه می‌دهند.
بر اساس گزارش گلوبال دیتا، در سال 2023، سرمایه‌گذاران نزدیک به 10 میلیارد دلار به استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی اختصاص دادند که بیش از دو برابر 4.4 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در سال قبل است.
اما حتی با افزایش محبوبیت هوش مصنوعی مولد، بسیاری از کاربران همچنان محتاط هستند. علاوه بر نگرانی‌هایی که هوش مصنوعی می‌تواند جایگزین کارمندان انسانی شود، بسیاری نگران ارائه اطلاعات نادرست هستند. Dictionary.com اصطلاح هوش مصنوعی متوهم را به عنوان کلمه سال خود انتخاب کرد و توضیح داد که هوش مصنوعی اطلاعات نادرست هم تولید می‌کند.
هوش مصنوعی هنوز با کاربرد عمومی فاصله دارد
به اعتقاد بیل گیتس یکپارچگی هوش مصنوعی در زندگی مردم هنوز هم زمان نیاز دارد: «اگر بخواهم پیش‌بینی کنم، در کشورهای پردرآمدی مانند ایالات متحده، حدس می‌زنم که 18 تا 24 ماه با سطوح قابل توجهی از استفاده از هوش مصنوعی توسط جمعیت عمومی فاصله داریم.»
اما او هنوز هم سال 2024 را سالی بسیار مهم و نقطه عطفی برای هوش مصنوعی می‌داند.
آنچه گیتس پیش روی هوش مصنوعی می‌بیند
گیتس از زمان کناره‌گیری از سمت مدیرعاملی مایکروسافت در سال 2000، بر فعالیت‌های بشردوستانه متمرکز شد و بنیاد بیل و ملیندا گیتس را به همراه همسر سابقش تأسیس کرد. این در حوزه‌های مرتبط با فعالیت بنیادش در سلامت جهانی است که گیتس می‌بیند که هوش مصنوعی در سال 2024 مفید خواهد بود.
مبارزه با مقاومت آنتی بیوتیکی: او به یک ابزار مبتنی بر هوش مصنوعی در حال توسعه در موسسه Aurum در غنا اشاره می‌کند که به کارکنان بهداشتی کمک می‌کند تا آنتی‌بیوتیک‌ها را بدون کمک به مقاومت باکتری‌ها تجویز کنند. این ابزار می‌تواند تمام اطلاعات موجود در مورد مقاومت ضد میکروبی را بررسی کند و بهترین برنامه دارویی را برای بیمار پیشنهاد کند.
کمک به شناسایی خطرات بارداری: هر دو دقیقه یک زن در هنگام زایمان جان خود را از دست می‌دهد. او امیدوار است که هوش مصنوعی بتواند با این آمار وحشتناک مبارزه کند. سونوگرافی‌های مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند به شناسایی خطرات بارداری کمک کنند و بنیاد گیتس در تلاش است تا این فرآیند را تسهیل کند. همچنین، محققان هوش مصنوعی در ARMMAN، یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در هند، در حال کار بر روی یک مدل زبان‌بزرگ (فناوری که زیربنای ChatGPT و سایر ربات‌های چت هوش مصنوعی است) کار می‌کنند که می‌تواند به کارکنان بهداشتی در درمان بارداری‌های پرخطر کمک کند.
ارزیابی خطر HIV: بسیاری از مردم راحت نیستند که با پزشک در مورد رفتارهای پرخطر جنسی خود صحبت کنند، اما این می‌تواند برای ارزیابی خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند HIV حیاتی باشد. گیتس در مورد یک چت‌بات آفریقای جنوبی به نام Your Choice که توسط سوفی پاسکو از کنسرسیوم سلامت ساخته شده است، هیجان‌زده است. این چت‌بات به عنوان یک مشاور بدون قضاوت عمل می‌کند که می‌تواند مشاوره‌های شبانه روزی، به ویژه در جوامع آسیب پذیر ارائه دهد.
دسترسی سریع به سوابق پزشکی: به گفته گیتس، در حالی که افراد در کشورهای ثروتمند ممکن است سوابق پزشکی خود را به راحتی در دسترس داشته باشند، در کشورهای دیگر، بسیاری از افراد سابقه پزشکی مستندی ندارند. این می‌تواند درمان پزشکی آن‌ها را مختل کند زیرا پزشکان آن‌ها باید در مورد آلرژی‌ها، سوابق درمانی گذشته و موارد دیگر بدانند. یک تیم پاکستانی در حال کار بر روی یک برنامه تلفن همراه با قابلیت صوتی هستند که می‌تواند با پرسیدن یک سری سوالات و پر کردن پرونده پزشکی بیمار، این کار را آسان‌تر کند.
پیشرفت هوش مصنوعی به حوزه سلامت محدود نخواهد بود
گیتس معتقد است هوش مصنوعی در آموزش هم کمک می‌کند و ابزارهای آموزش هوش مصنوعی را استثنایی می‌نامد. او نسبت به چگونگی بومی‌سازی این فناوری برای دانش‌آموزان در بسیاری از کشورها و زمینه‌های فرهنگی مختلف مشتاق است.
از طرفی همه چیز در ذهن گیتس به هوش مصنوعی مربوط نمی‌شود. او نگران تغییرات اقلیمی است و می‌گوید از اشتیاق فعالان جوان آب‌وهوایی متأثر شده است و امیدوار است که در سال 2024 شاهد سرمایه‌گذاری بیشتری در نوآوری‌هایی باشیم که به کسانی که از بحران آب و هوا آسیب می‌بینند، کمک کند.
او حتی در مورد انرژی هسته‌ای می‌شود. گیتس خاطرنشان می‌کند که بلایای بزرگی مانند چرنوبیل در دهه 1980 و جزیره تری‌مایل در اواخر دهه 1970 خطرات را گوشزد کرده‌اند.
از شک به هوش مصنوعی تا ایمان به آن
گیتس مدت‌ها نسبت به آنچه که هوش مصنوعی می‌تواند انجام دهد شک داشت. با این حال شک او در سال 2022، زمانی که او نمایشی از GPT-4، مدل بنیادین ChatGPT دید، برطرف شد. این موضوع باعث شد که گیتس به این مفهوم شیفته شود و در نهایت او به مایکروسافت کمک کرد تا به سمت سرمایه‌گذاری هنگفت بر روی هوش مصنوعی مولد حرکت کند.
اگرچه گیتس در سال 2020 هیئت مدیره مایکروسافت را ترک کرد، اما همچنان مشاور مدیرعامل آن، ساتیا نادلا است. مایکروسافت در دنیای هوش مصنوعی غوطه‌ور شده است، این شرکت در اوایل سال جاری سرمایه‌گذاری هنگفتی در شرکت OpenAI، خالق ChatGPT انجام داد و این فناوری را در سرویس‌های آنلاین خود از جمله موتور جستجوی Bing اضافه کرده است.
این شرکت همچنین با اضافه کردن دستیار هوش مصنوعی Microsoft Copilot، ویندوز 11 را بازطراحی کرد که هوش مصنوعی را در تسکبار ویندوز 11 در دسترس قرار می‌دهد. یوسف مهدی، نایب رئیس مایکروسافت، این قابلیت را مهم‌ترین به‌روزرسانی سیستم‌عامل تاکنون می‌داند.
هوش مصنوعی برای بیل گیتس هم چالش‌برانگیز است
یادداشت پایان سال گیتس، ظهور هوش مصنوعی را با اینترنت، ایمیل و موتورهای جستجو مقایسه می‌کند و به این نکته اشاره می‌کند که خیلی وقت پیش بود که بسیاری از مردم با این چیزها غریبه بودند و اکنون آن‌ها جزئی جدانشدنی از زندگی روزمره ما هستند. گیتس معتقد است که همین موضوع در مورد هوش مصنوعی هم می‌تواند رخ دهد.
اما او اعتراف می‌کند که کار هموار و ساده نخواهد بود و حتی مثالی از چالش‌های شخصی خودش را عنوان می‌کند.
گیتس می‌گوید: «من قصد داشتم از ابزارهای هوش مصنوعی برای بررسی استراتژی بنیاد در سال جاری استفاده کنم که نیازمند خواندن صدها صفحه از مطالب است. با خود گفتم هوش مصنوعی می‌تواند به طور دقیق این مطالب برای من خلاصه کند.
اما این اتفاق نیفتاد. چرا که عادت‌های قدیمی به سختی کنار می‌روند و من در نهایت به همان روشی که همیشه انجام می‌دهم، خودم گزارش‌ها را آماده کردم.»
