محدودیتهای جدید دولت آمریکا بر فروش تراشههای هوش مصنوعی انویدیا به مشتریان چینی، ضربه سنگینی به توسعه طیف گسترده ای از فناوری های پیشرفته در این کشور وارد میکند.
شرکت انویدیا در هفته گذشته فاش کرد که دیگر نمیتواند تراشههای گرانقیمت خاصی را بدون مجوز از واشنگتن بفروشد. این شتابدهندههای هوش مصنوعی در مراکز داده بزرگ به کار میروند تا مدلهای هوش مصنوعی را برای کارهایی مانند رانندگی خودکار، تشخیص تصویر و دستیار صوتی آموزش دهند.
بر اساس برآوردها، انویدیا تقریباً 95 درصد از سهم این بازار را در اختیار دارد و مابقی متعلق به شرکت AMD، دیگر شرکت آمریکایی تراشه است که به همین محدودیتهای صادراتی محدود شده است. بدین ترتیب غولهای فناوری چینی که برای توسعه همه چیز از ماشینهای برقی و خودران گرفته تا خدمات اجتماعی و ابری به فارمهای عظیم سرورها متکی هستند، در رقابت بینالمللی به شدت متضرر خواهند شد.
جنگ سرد تکنولوژی بین چین و آمریکا
امیر انورزاده از شرکت Asymmetric Advisors در این باره میگوید: «این واقعیت جنگ سرد جدید است و محدودیتهای صادراتی گستردهتر بخشی از این امر است. محدودیتهای صادراتی گسترش خواهد یافت و بر نیمهرساناها، هوش مصنوعی، سیستمهای مستقل و بیوتکنولوژی تأثیر خواهد گذاشت.»
تشدید محدودیتهای تجاری، که واشنگتن قبل از اعمال آنها نشانی از بررسی آنها نداشت، به تحریمها و محدودیتهای موجود بر صادرات تجهیزات تراشهسازی به چین اضافه میکند. شرکتهای نیمهرسانای چینی قبلاً از دسترسی به پیشرفتهترین تجهیزات لیتوگرافی هلدینگ ASML هلند و تجهیزات پیشرفته از تامینکنندگان آمریکایی از جمله Lam Research Corp محروم شده بودند.
قانون اخیر تراشهها در ایالات متحده، تراشهسازان جهانی را مجبور میکند که به طور مؤثر بین سرمایهگذاری در این دو کشور یکی را انتخاب کنند: آمریکا یا چین.
اکنون که واشنگتن دسترسی به محصولات هوش مصنوعی را نیز محدود کرده است، در حالی که روی افزایش قابلیت نیمه هادی داخلی خود کار میکند، نقطه انسداد دیگری برای توسعه فناوری پکن ایجاد کرده است.
تأثیرات اقدام آمریکا بر شرکتهای فناوری چین
رئیس یکی از تولیدکنندگان پیشرو خودروهای برقی در چین به سرعت این محدودیتها را محکوم کرد.
هی شیائوپنگ، رئیس و مدیر اجرایی XPeng در حساب وی چت خود گفت: «این اقدامات چالشهایی را برای آموزش ابری تمام رانندگیهای خودران به همراه خواهد داشت.»
انویدیا در ارائه سختافزار برای رانندگی خودکار پیشرو است؛ هم برای توسعه الگوریتمها در مزارع عظیم سرورها و هم برای تامین پردازندههای داخلی خودروها برای آگاهی از محیط اطرافشان.
واشنگتن به انویدیا گفته است که محدودیتهای جدید برای جلوگیری از استفاده از تجهیزات پیشرفته هوش مصنوعی برای اهداف نظامی توسط چین یا روسیه طراحی شدهاند.
در ژوئن سال جاری، اندیشکده «مرکز امنیت و فناوری نوظهور» مستقر در واشنگتن دی سی اعلام کرد که تقریباً تمام 97 تراشه هوش مصنوعی در سوابق خرید ارتش چین بین آوریل تا نوامبر 2020 توسط شرکتهای آمریکایی انویدیا، میکروسِمی، اینتل یا زایلینکس ساخته شدهاند.
با این حال، بیشترین تأثیر در این محدودیتها را خود انویدیا و شرکتهای بزرگ فناوری چین مانند هلدینگ علیبابا و هلدینگ تنسنت که نزدیک ترین رقبای خدمات ابری ایالات متحده مانند مایکروسافت آژور، آمازون وب سرویس و گوگل کلود هستند، احساس خواهد کرد.
شو جوتینگ سخنگوی وزارت بازرگانی چین روز پنجشنبه در یک نشست خبری در پاسخ به سوالی درباره مسئله انویدیا گفت:«دولت چین با محدودیتهای ایالات متحده در صادرات تراشه به این کشور مخالف است زیرا این اقدام به حقوق و منافع مشروع شرکتهای چینی و آمریکایی آسیب میزند. او گفت که چین از ایالات متحده میخواهد که فوراً این رویه را متوقف کند و با شرکتهای همه کشورها منصفانه رفتار کند.»
شتابدهندههای انویدیا چه کاربردی دارند؟
در سطح پایه، شتاب دهنده هوش مصنوعی یک پردازنده گرافیکی یا GPU است که به طور خاص برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی با تغذیه هزاران داده به آنها طراحی شده است. این شتابدهنده برای چنین کارهایی بهتر از یک CPU همه منظوره است، زیرا معماری آن می تواند کارهای موازی را در حجمهای عظیم انجام دهد. انویدیا اولین شرکتی بود که زبانی را برای انجام وظایف هوش مصنوعی توسط پردازندههای گرافیکی ابداع کرد و به آن نسبت به رقبایی مانند AMD و اینتل، پیشرفت بزرگی داد.
شرکت بایدو ماه گذشته مجوز استقرار اولین تاکسی کاملاً خودران خود را در جادههای چین به دست آورد. بایدو در کنار رقبای داخلی مانند Pony.ai و XPeng جزو اولین شرکتهایی است که در سطح جهانی چنین خدماتی را ارائه میکند؛ اما مطمئناً این پیشروی بدون توانایی توسعه با استفاده از سختافزار انویدیا در خطر است.
آمریکا بر فعالیت انویدیا در چین حساس است
ایالات متحده به انویدیا یک سال فرصت داده است تا کار توسعه در چین بر روی پیشرفتهترین تراشه سرور خود یعنی H100 را به پایان برساند و تاکید کرد که نمیخواهد شرکتهایش روی فناوریهای حساس در مرزهای چین کار کنند. انویدیا همچنین گفت که محدودیت ها ممکن است در سه ماهه جاری 400 میلیون دلار هزینه داشته باشد و ممکن است مجبور شود برخی از عملیات ها را به خارج از چین منتقل کند.
نسل فعلی تراشه A100 انویدیا با 54 میلیارد ترانزیستور یکی از پیچیدهترین تراشههای جهان است، در حالی که نسل بعدی H100 – که هیچ شرکت چینی قادر به خرید آن بدون تایید صریح ایالات متحده نخواهد بود – بر روی تراشه 4 نانومتری TSMC ساخته خواهد شد. پردازش و دارای 80 میلیارد ترانزیستور در هیئت مدیره است.
چینیها کارت گرافیک گیمینگ را جایگزین میکنند
به گفته جف پو کارشناس چینی، با این اتفاق مشتریان صنعت مراکز داده هوش مصنوعی در چین کارتهای گرافیک بازی انویدیا را به عنوان جایگزین میخرند، هرچند که برای استقرار آن نیاز به تغییرات قابل توجهی خواهد داشت. او گفت که این اقدام واشنگتن توسعه پردازندههای گرافیکی مرکز داده محلی مانند علیبابا را تسریع میکند و احساسات سهامهای داخلی در این بخش را تقویت میکند.
رشد سهام شرکت چینی پس از ممنوعیت انویدیا
کامبریکن، یک شرکت فناوری چینی برای ساخت تراشههای هوش مصنوعی و جایگزینی برای انویدیا یا AMD است و سهام آن با انتشار این خبر طی دو روز پس از اعلام محدودیتها، بیش از 30 درصد افزایش یافت.