طبق گزارشی که امروز از سوی آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) منتشر شد،مراکز داده در سال ۲۰۲۴ حدود ۱/۵% از مصرف برق جهانی را به خود اختصاص دادند و پیش‌بینی می‌شود که این مقدار تا سال ۲۰۳۰ به دلیل نیازهای رو به رشد هوش مصنوعی (AI) بیش از دو برابر شود.
این گزارش مصرف فعلی انرژی مراکز داده را بررسی کرده و نیازهای آینده آن‌ها را پیش‌بینی می‌کند که می‌تواند به دولت‌ها، کسب‌وکارها و جوامع محلی در برنامه‌ریزی زیرساخت‌ها و ادغام هوش مصنوعی کمک کند.
پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۰، مراکز داده ۹۴۵ تراوات‌ساعت (TWh) برق مصرف کنند که معادل مصرف سالانه فعلی ژاپن است. در مقایسه، مراکز داده در سال ۲۰۲۴ حدود ۴۱۵ تراوات‌ساعت مصرف کرده‌اند که معادل ۱.۵% از مصرف کل برق جهانی است.
پیش‌بینی‌های آژانس عمدتاً بر روی مراکز داده‌ای متمرکز است که وظایف محاسباتی مختلفی را انجام می‌دهند، نه تنها هوش مصنوعی. اگرچه این گزارش تخمین‌هایی در مورد تقاضای انرژی سرورهای هوش مصنوعی ارائه می‌دهد که نشان می‌دهد سرورهای هوش مصنوعی ۲۴% از مصرف برق سرورها و ۱۵% از مصرف کل انرژی مراکز داده در سال ۲۰۲۴ را به خود اختصاص داده‌اند، برخی از کارشناسان معتقدند که این ارقام ممکن است کمتر از حد واقعیت باشد.
الکس دِ ویریس، پژوهشگر در دانشگاه VU آمستردام و بنیان‌گذار Digiconomist، که در این مطالعه شرکت نکرده است، معتقد است که این ارقام در مورد مصرف انرژی هوش مصنوعی ممکن است ابعاد واقعی آن را به‌طور کامل نشان ندهد. وی می‌گوید: «گزارش در خصوص هوش مصنوعی کمی مبهم است» و اضافه می‌کند که صرف نظر از ارقام دقیق، مراکز داده هم‌اکنون سهم قابل توجهی از برق جهانی را مصرف می‌کنند.
افزایش نیاز به انرژی در مراکز داده
تحلیل آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد که ایالات متحده، اروپا و چین به‌طور مشترک ۸۵% از مصرف انرژی فعلی مراکز داده را به خود اختصاص داده‌اند. پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۰، کشورهای در حال توسعه حدود ۵% از رشد مصرف انرژی پیش‌بینی‌شده را به خود اختصاص دهند، در حالی که کشورهای پیشرفته بیش از ۲۰% از این رشد را خواهند داشت.
برای پاسخگویی به نیازهای انرژی فزاینده مراکز داده، کشورها در حال ساخت نیروگاه‌های جدید و به‌روزرسانی شبکه‌های برق خود هستند. با این حال، آژانس بین‌المللی انرژی هشدار می‌دهد که ۲۰% از مراکز داده برنامه‌ریزی‌شده ممکن است در اتصال به شبکه با تأخیر مواجه شوند.
در حالی که این گزارش اطلاعات مفیدی ارائه می‌دهد، همچنین عدم قطعیت‌هایی را به‌ویژه در مورد استفاده آینده از هوش مصنوعی شناسایی می‌کند. مراکز داده همچنین مصرف انرژی خود را به‌طور محدود گزارش می‌کنند که پیچیدگی پیش‌بینی‌ها را افزایش می‌دهد.
افزایش مصرف انرژی مراکز داده می‌تواند چالشی برای دستیابی به اهداف اقلیمی جهانی باشد. با این که دو سوم از ظرفیت برق برنامه‌ریزی‌شده از منابع تجدیدپذیر تأمین خواهد شد، آژانس بین‌المللی انرژی همچنین بر گسترش نیروگاه‌های گازی در ایالات متحده تأکید می‌کند که ممکن است وابستگی به سوخت‌های فسیلی را افزایش دهد.
علاوه بر این، گزارش اشاره می‌کند که رشد مصرف انرژی مراکز داده در سطح جهانی یکنواخت نیست. شرکت‌ها تمایل دارند که مراکز داده را در خوشه‌های متمرکز بسازند که ممکن است فشارهایی بر سیستم‌های برق محلی وارد کند.