آیا در فکر یادگیری نوازندگی گیتار هستید؟ بهتر است هرچه سریع‌تر اقدام کنید؛ زیرا بدون شک از وارد کردن موسیقی در زندگی‌تان پشیمان نخواهید شد!
به‌علاوه، نواختن گیتار مهارتی است که پس از یادگیری، آن را هرگز فراموش نخواهید کرد. این حس بسیار خوبی است و شاید حتی شگفت‌زده شوید که فرا گرفتن گیتار چه تغییر مثبتی در زندگی شما ایجاد می‌کند.
بگذارید تجربه شخصی خودم را تعریف کنم. من بیش از سه دهه است که گیتار می‌زنم و نمی‌دانم اگر قدم به این مسیر نمی‌گذاشتم، سر از کجا درمی‌آوردم! امروز به انتخاب این مسیر افتخار می‌کنم و همیشه در تلاشم تا سایرین را به قدم گذاشتن در همین راه تشویق کنم؛ البته اگر خودشان علاقه‌ای نشان داده باشند. البته متوجهم که موانعی بر سر راه علاقه‌مندان به گیتار وجود دارد و یکی از این موانع نیز انتخاب گیتار مناسب است. آیا بهتر است با گیتار آکوستیک شروع کنید یا الکتریک؟
نصایح سردرگم‌کننده بسیاری به گوش انسان می‌خورد؛ اما من همیشه یک نصیحت را تکرار می‌کنم: هیچ پاسخ غلطی به این پرسش وجود ندارد و هر سازی را که انتخاب کنید، می‌توانید بعداً آن را تغییر دهید.
فکر می‌کنم این پاسخ هوشمندانه باشد و مرا از بند مسئولیت آزاد می‌کند؛ اما متوجه هستم که برخی علاقه دارند تا پاسخی صریح‌تر دریافت کنند.
در این مقاله به پنج دلیل اصلی برای انتخاب گیتار الکتریک به‌عنوان ساز اول می‌پردازم. در پایین به‌طور فهرست‌وار به این پنج دلیل اشاره می‌کنم:
- می‌توانید به دنبال رؤیاهایتان و هر چیزی که به شما انگیزه می‌دهد، بروید.
- با سازی شروع می‌کنید که نواختنش ساده‌تر است.
- ولوم ساز قابل کنترل است؛ پس می‌توانید بی‌صدا تمرین کنید.
- گزینه‌های بیشتری از نظر جنس صدا در اختیار خواهید داشت.
- می‌توانید در سبک‌های متنوع به نوازندگی بپردازید.
۱. رؤیاهایتان را دنبال کنید
این نکته بیشتر مربوط به چیزی است که باعث می‌شود بسیاری از نوازنده‌ها با گیتار الکتریک شروع نکنند.
برخی از مردم شور و اشتیاق زیادی برای نواختن سبک‌هایی چون راک یا متال دارند؛ اما متأسفانه در ابتدای مسیر جستجو، کسی آنها را متقاعد می‌کند که باید مبانی گیتار آکوستیک را پیش از شروع به نواختن الکتریک بیاموزند.
این نکته شاید خالی از منطق نباشد. سادگی و سهولت فراگیری مبانی، از جمله دلایلی است که می‌توان برای شروع با گیتار آکوستیک برشمرد. اما نباید شور و اشتیاق خود را از بین ببرید و خود را مجبور به انجام کاری کنید که از آن لذت نمی‌برید. این کار مطمئن‌ترین راه برای این است که پس از مدتی، ساز زدن را رها کنید و می‌توانم تضمین کنم که از رها کردن ساز پشیمان خواهید شد!
یادگیری گیتار ساده نیست. با اینکه در مسیر یادگیری گیتار باید همواره هوشمندانه عمل کنید، اما به یاد داشته باشید که مهمترین نکته، انتخابِ سازی است که شما را به وجد بیاورد. اگر همیشه دوست داشتید گیتار الکتریک بزنید، لازم نیست با ساز دیگری شروع کنید. شما می‌توانید مبانی گیتار را بر روی گیتار الکتریک نیز بیاموزید و شاید حتی گیتار الکتریک از جهاتی ساده‌تر نیز باشد.
۲. نواختن گیتار الکتریک معمولاً ساده‌تر است
نواختن گیتار الکتریک عموماً از گیتار آکوستیک ساده‌تر است. سیم‌های آن کمی نازک‌تر و دسته آن کمی ظریف‌تر است و این عوامل، کار را برای دستانی که به فرت‌گیری عادت ندارند، ساده‌تر می‌کند.
این یک نکته مثبت است؛ زیرا وقتی که نوازندگان تازه‌کار در مسائل ابتدایی دچار چالش شوند، احتمال رها کردن ساز بیشتر می‌شود. انتخاب گیتاری که فشار کمتری به دست نوازنده می‌آورد، یکی از موانع موجود بر سر راه پیشرفت مبتدی‌ها را حذف می‌کند.
البته باید به مسائل دیگر هم توجه داشت؛ زیرا نواختن یک گیتار الکتریک نامناسب درست به اندازه نواختن یک گیتار آکوستیک نامناسب، دشوار است. ابتدا باید اطمینان حاصل کنید که یک گیتار الکتریک باکیفیت تهیه کرده‌اید. یک تخته بی‌قواره با چند سیم، فقط اعصابتان را خرد کرده و نهایتاً باعث رها کردن نوازندگی می‌شود. پس حتماً در زمان خرید گیتار الکتریک برای شروع یادگیری، با افراد متخصص مشورت کنید.
دوم آنکه باید گیتار شما به‌درستی رگلاژ شده باشد. رگلاژ گیتار، امری است که نهایتاً باید خودتان آن را یاد بگیرید؛ اما در ابتدای راه می‌توانید این کار را به یک فرد مجرب بسپارید. رگلاژ و تنظیم گیتار الکتریک از گیتار آکوستیک ساده‌تر است؛ پس اگر گیتار شما ایرادی داشته باشد، احتمالاً با یک آچارکشی ساده برطرف خواهد شد.
۳. امکان کنترل ولوم
شاید فکر کنید که گیتار الکتریک صدای بسیار بلندتری از گیتار آکوستیک دارد و البته می‌تواند اینطور هم باشد؛ اما پیچ ولوم امپلیفایر گیتار به شما اجازه می‌دهد که صدا را کنترل کنید و با صدای بسیار کمتری ساز بزنید. همچنین، بسیاری از امپلیفایرها دارای خروجی هدفون هستند که با استفاده از آن می‌توانید در سکوت کامل ساز بزنید.
این امر برای کسانی که در آپارتمان و یا با افراد دیگر زندگی می‌کنند، بسیار مفید خواهد بود. به این ترتیب کسی که مشتاق گیتار زدن است، می‌تواند بدون اذیت کردن سایرین، به پرورش مهارت‌های خود بپردازد.
حتی من که گیتاریستی باتجربه هستم هم از امکان ساز زدن در سکوت استقبال می‌کنم. وقتی می‌خواهم آهنگ جدیدی را بیاموزم، ترجیح می‌دهم تا وقتی که به آهنگ مسلط نشده‌ام، باعث آزار همسایه‌ها یا حتی همسرم نشوم.
گیتاریست‌های باتجربه معمولاً نسبت به تمرین خود حساس هستند و این امر برای مبتدی‌ها حتی شدیدتر هم هست. امکان اشتباه کردن بدون آنکه کسی اشتباه شما را بشنود، به شما اعتمادبه‌نفس داده و اجازه می‌دهد مهارت‌های دشوارتر را تمرین کنید. حتی می‌توانید بدون اتصال گیتار الکتریک به امپ نیز تمرین کنید. شاید صدای آن جذاب نباشد؛ اما در عوض می‌توانید در سکوت به پرورش مهارت‌های خود بپردازید.
۴. قابلیت‌ها و امکانات صوتی گسترده
گیتار الکتریک امکان ایجاد صداهای بسیاری را از طریق تغییر تنظیمات امپلیفایر و استفاده از افکت‌ها در اختیار شما می‌گذارد. یادتان می‌آید که گفتم باید سازی را انتخاب کنید که شما را به وجد بیاورد؟ فارغ از اینکه چه سبک موسیقی را دوست دارید، می‌توانید با گیتار الکتریک صدایی را بسازید که مناسب سبک مورد علاقه شما باشد.
بسیاری از افراد به دلیل شنیدن صداهایی که آنها را به وجد می‌آورد یا به دلیل شنیدن صدای ساز نوازنده‌ای که دوستش دارند، اقدام به یادگیری گیتار می‌کنند. البته با وجود اینکه رسیدن به صدای ساز یک نوازنده مشهور نیازمند تمرین بسیار است، اما به لطف تنوع زیاد گیتارها، امپلیفایرها و افکت‌ها، حتی یک هنرجوی مبتدی هم می‌تواند حس صدای حرفه‌ای را تجربه کند.
ایجاد شوق برای به دست گرفتن ساز و تمرین کردن به‌طور مداوم، فاکتوری مؤثر برای ادامه دادن نوازندگی است. اگر صدایی دلنشین بسازید، مشتاق خواهید شد که بیشتر به سراغ ساز بروید. این اتفاق در نواختن گیتار آکوستیک چندان ساده نیست؛ مگر آنکه صدای مورد علاقه شما ساده‌ترین صدای ممکن گیتار آکوستیک باشد.
۵. امکان نواختن سبک‌های متنوع
گیتار الکتریک امکان اجرای سبک‌های متنوع‌تری را به شما می‌دهد. دلیل آن هم ساده است: شما می‌توانید با ایجاد صدای کلین با گیتار الکتریک، مانند گیتار آکوستیک ساز بزنید؛ اما این امر درباره گیتار آکوستیک صادق نیست! مثلاً نمی‌توان موسیقی متال یا هارد راک را به‌درستی با گیتار آکوستیک اجرا کرد.
بیشتر نوازندگان تازه‌کار هنوز مسیر موسیقایی خود را به‌درستی پیدا نکرده‌اند. باید زمانی بگذرد تا متوجه شوید چه چیزی را واقعاً دوست دارید و در چه سبک‌هایی مهارت دارید. سازهای الکتریک به شما امکان می‌دهند که آزادانه‌تر به جستجوی سبک مورد علاقه خود بپردازید. شاید نهایتاً متوجه شوید که به آکوردنوازی یا نواختن موسیقی کلاسیک علاقه دارید و به سراغ گیتار آکوستیک بروید و یا شاید به موسیقی جز، متال یا کانتری علاقه‌مند شوید. تا زمانی که تصمیم شما مشخص نشده است، می‌توانید تمام این سبک‌ها را با گیتار الکتریک بنوازید.
حتی اگر در ابتدا فکر می‌کنید که دقیقاً نمی‌دانید چه چیزی را دوست دارید، ممکن است از تعدد مسیرهای جدیدی که با فراگیری موسیقی پیش روی شما قرار می‌گیرند، متعجب شوید. گیتار الکتریک آزادی بیشتری برای جستجو کردن به شما خواهد داد.
بهترین گیتار الکتریک برای شروع یادگیری
آیا متقاعد شدید که باید با گیتار الکتریک شروع کنید؟ اگر پاسخ مثبت است، حال باید گام بعدی را مشخص کرده و ببینید که چه گیتاری را باید تهیه کنید.
پیشنهاد می‌کنیم گیتاری را بخرید که شما را به شوق می‌آورد. اگر ظاهر و صدای ساز خود را دوست داشته باشید، بیشتر تمرین خواهید کرد.
گزینه‌های پیش روی شما متعدد هستند و توصیه می‌کنم که در صورت امکان، تمامی این گزینه‌ها را در یک فروشگاه معتبر مانند گیتار ایران بررسی و تست کنید. در ادامه به برخی از گیتارهایی اشاره می‌کنم که به نظر من برای مبتدی‌ها مناسب هستند.
اولین مدل گیتار پیشنهادی، Squier Affinity Stratocaster است. اسکوایر برند زیرمجموعه فندر است. فندر استراتوکستر توسط هنرمندانی مانند جیمی هندریکس، استیوی ری وان و اریک کلاپتون مورد استفاده قرار گرفته است. اسکوایر نیز مدل‌های مقرون‌به‌صرفه این ساز را برای مبتدی‌ها تولید می‌کند. مانند استرت‌های فندر، این گیتارها هم اغلب سه پیکاپ سینگل کویل دارند.
اسکوایر Affinity Stratocaster گیتاری منعطف است؛ اما به خاطر پیکاپ‌های سینگل کویل، به نسبت گیتارهایی مانند Les Paul، صدای روشن‌تری دارد. به همین خاطر فکر می‌کنم این ساز مناسب مبتدی‌هایی است که به سبک‌هایی مانند بلوز، کانتری و راک علاقه‌مند هستند. البته برخی از استرتوکسترها نیز دارای یک پیکاپ هامباکر و دو پیکاپ سینگل کویل است که صدایی حجیم‌تر و گرم‌تر دارند.
پیشنهاد بعدی، Epiphone Les Paul Special است. این گیتار الکتریک بر اساس گیتار گیبسون لس پال طراحی شده است؛ سازی که که توسط نوازنده‌هایی مانند جیمی پیج، زک وایلد و باب مارلی مورد استفاده قرار گرفته است. اپیفون تحت مالکیت گیبسون قرار دارد و گرچه مدل Special فاصله زیادی با گیتارهای حرفه‌ای و بسیار گران‌قیمت گیبسون دارد، اما بسیاری از مشخصات آن با گیتارهای گیبسون یکسان است. این گیتار دارای دو پیکاپ هامباکر با صدای حجیم، بدنه سینگل کات طرح لس پال و بریج Tune-o-matic است.
از دیگر برندهایی که ارزش بررسی کردن را دارند می‌توان به آیبانز (Ibanez)، یاماها (Yamaha)، جکسون (Jackson)، وینتج (Vintage) و شکتر (Schecter) اشاره کرد.
بد نیست که به پکیج‌های گیتار الکتریک مخصوص مبتدی‌ها هم نگاهی بیندازید. تمام برندهای یادشده، پکیج‌هایی را ارائه می‌کنند که شامل گیتار الکتریک و تجهیزاتی چون امپلیفایر و کابل است. با خرید این پکیج‌ها دیگر لازم نیست تک تک قطعات را جداگانه خریداری کنید.
گیتار الکتریک یا آکوستیک؛ کدام‌یک برای مبتدی‌ها مناسب‌تر است؟
شاید گیتار الکتریک گزینه مناسب شما برای شروع باشد یا شاید بهتر باشد ساز زدن را با گیتار آکوستیک شروع کنید. این تصمیم بر عهده شماست؛ اما به خود زحمت بیش‌ازحد ندهید! همانطور که در ابتدای مقاله گفتم، گزینه اشتباهی وجود ندارد و هر زمان که پشیمان شدید می‌توانید ساز خود را عوض کنید.
بهتر است در ابتدای کار، نکات مهم را مشخص کرده و سپس برنامه‌ای بریزید که شما را در مسیر رسیدن به اهدافتان قرار دهد. البته اگر در طی مسیر آموزش، اهداف شما دستخوش تغییر شدند، نباید تعجب کنید!
هر تصمیمی که بگیرید، امیدوارم آن را دنبال کرده و یادگیری گیتار را شروع کنید. اگر هم چنین نشد، امیدوارم ساز دیگری را بیاموزید. به هر شکل، موسیقی می‌تواند زندگی شما را به‌طور اساسی دگرگون کند!