تحقیقات دانشمندان نشان میدهد کابلهای فیبر نوری اینترنت که از کف دریا عبور میکنند میتوانند برای شناسایی زمینلرزهها و سونامیها یا نظارت بر اینکه چگونه تغییرات آبوهوایی جریانهای اقیانوسها را تغییر میدهد استفاده شود.
آزمایشگاه ملی فیزیکی بریتانیا (NPL) و شرکای آن میگویند که این کابلهای مخابراتی میتوانند به عنوان مجموعهای عظیم از حسگرهای لرزهنگاری در اعماق دریا مورد استفاده قرار گیرند.
دانشمندان این تکنیک را بر روی یک پیوند فیبر نوری بین بریتانیا و کانادا آزمایش کردند. این تحقیق در مجله Science منتشر شده است.
به گفته دانشمندان، از آنجایی که نصب حسگرهای دائمی برای نظارت بر کف اقیانوس بسیار پرهزینه است، تنها تعداد کمی در سطح جهان وجود دارند.
دکتر جوزپه مارا (Giuseppe Marra) در این باره گفت: «۷۰ درصد از سطح زمین را آب تشکیل میدهد، اما تمام ایستگاههای لرزهنگاری در خشکی هستند، زیرا نصب حسگرهای دائمی در بستر دریا بسیار دشوار و پرهزینه است.»
اما کابلهای فیبر نوری متعددی دادهها را در سراسر دریاها و اقیانوسهای جهان حمل میکنند.
تخمین زده میشود که بیش از 430 نقطه اتصال در سراسر جهان وجود دارد که مسافت 1.3 میلیون کیلومتری را در بر میگیرد.
به گفته دکتر جوزپه مارا ارتعاشات، تغییرات فشار و دما، به میزان بسیار کمی بر سرعت نور هنگام عبور از کابلهای فیبر نوری تأثیر میگذارد که ابزارهای بسیار حساس میتوانند آن را تشخیص دهند.
محققان گفتند که آنها زلزلهها و سیگنالهای اقیانوسی مانند امواج و جریانها را با استفاده از یک پیوند فیبر نوری زیرساختی EXA به طول 5860 کیلومتر بین ساوت پورت، لنکاوی و هالیفاکس، کانادا شناسایی کردهاند.
دانشمندان توانستند از دهانههای جداگانه کابل بین ریپیترها (دستگاههایی که به تقویت سیگنال کمک میکنند) به عنوان حسگرهای جداگانه استفاده کنند.
دکتر مارا گفت: اگر این تکنیک را برای تعداد زیادی کابل به کار ببریم، میتوانیم این زیرساخت زیر آب را به مجموعهای عظیم از آشکارسازها برای زلزله، جریانهای اقیانوسی و موارد دیگر تبدیل کنیم.
وی افزود: گسترش شبکه لرزهنگاری از خشکی به بستر دریا، درک ما از ساختار داخلی زمین و رفتار دینامیکی آن را بهبود میبخشد.
محققان ادعا میکنند که حسگرهای کابلی میتوانند «منطقه مرکزی» یک زلزله را به همان دقتی که لرزهسنجهای زمینی دارند شناسایی کنند.
این تکنیک امکانات دیگری مانند نظارت بر جریانهای آبهای عمیق را برای تغییرات ناشی از گرم شدن کره زمین باز کرد.
همچنین امکان آزمایش نشده استفاده از کابلها برای نظارت بر اینکه چگونه تغییرات آب و هوا دمای کف دریا را تغییر میدهد، وجود دارد.
گوگل، غول فناوری، دانشگاه ادینبورگ و سازمان زمین شناسی بریتانیا در این تحقیق شرکت داشتند.
برایان باپتی، رئیس تیم لرزهشناسی سازمان زمینشناسی بریتانیا، گفت: این تحقیق میتواند توانایی دانشمندان را برای اندازهگیری در مناطق وسیعی از سطح زمین که در آن استفاده از فناوریهای مرسوم بسیار دشوار است، تغییر دهد.
وی گفت: این یک فرصت شگفتانگیز برای مشاهده زمینلرزهها در وسط اقیانوسها از فاصله نزدیک و همچنین در آینده، امکان اندازهگیری سایر پدیدههای طبیعی مانند فورانهای آتشفشانی زیردریایی و سونامی را ایجاد میکند.