دولت ایالات متحده به پنجمین سال تحقیقات گسترده خود درباره شرکتهای فناوری نزدیک میشود.
گوگل، غول جستجوی آنلاین و تبلیغات دیجیتال، اولین شرکت فناوری ایالات متحده است که پس از دههها در دادگاه فدرال با احکام قاطعانه ضد انحصار مواجه شده است.
در آگوست ۲۰۲۴، قاضی «آمیت مهتا» از دادگاه منطقهای واشنگتن دیسی حکم داد که «گوگل یک انحصارگر است و برای حفظ این انحصار اقدام کرده است»؛ این حکم به رفتار این شرکت در حوزه جستجوی آنلاین اشاره داشت.
سهشنبه این هفته نیز، وزارت دادگستری ایالت متحده تغییراتی در روشهای تجاری موتور جستجوی گوگل پیشنهاد داد و حتی به امکان تقسیم این شرکت اشاره کرد. هرچند اقدامات خفیفتر محتملتر به نظر میرسد.
قاضی مهتا در گزارش خود آورده که گوگل تقریباً ۸۸ درصد از بازار جستجوی آنلاین را کنترل میکند. از طرفی شکایت اولیه وزارت دادگستری که در اکتبر ۲۰۲۰ مطرح شد، بیان میکند که «ساختن یک جایگزین معتبر برای موتور جستجوی گوگل میلیاردها دلار هزینه و میلیونها دلار بهطور سالانه برای نگهداری نیاز دارد». موتورهای جستجوی رقیب مانند «بینگ» مایکروسافت یا «داکداکگو» که به حفظ حریم خصوصی کاربران توجه دارند، با وجود سالها تلاش، نتوانستهاند پیشرفت چشمگیری در مقابل گوگل بهدست آورند.
«لی هپنر»، مشاور حقوقی در پروژه آزادیهای اقتصادی آمریکا میگوید:«در طول محاکمه، بارها شنیدیم که جستجوی گوگل در دهه گذشته بدتر شده است». این گروه یادداشتهایی به دادگاه ارائه داده و فعالیت گوگل در فروشگاه اپلیکیشنها و سایر حوزهها را به چالش کشیده است.
انحصارگری گوگل فقط به جستجو ختم نمیشود
گوگل علاوه بر حکم در مورد جستجوی آنلاین، پاییز امسال در مورد اتهامات مربوط به رفتارهای ناعادلانه در تبلیغات هم به دادگاه رفته است. در اواخر ۲۰۲۳، یک هیئت منصفه گوگل را در محاکمهای درباره روشهای تجاری مرتبط با فروشگاه اپلیکیشن «گوگل پلی» مجرم شناخت.
این چالش در ابتدا توسط شرکت «اپیک گیمز» در سال ۲۰۲۰ مطرح شد. در سپتامبر ۲۰۲۴، اپیک گیمز شکایت جدیدی علیه گوگل و سامسونگ مطرح کرد و ادعا کرد که «این شرکت همچنان از قدرت انحصاری خود برای آسیب رساندن ناعادلانه به رقبا استفاده میکند.»
پس از حکم «اپیک»، یک قاضی ایالات متحده در روز دوشنبه حکمی دائمی صادر کرد که «گوگل را مجبور میکند گزینههای دیگری برای دانلود اپلیکیشنها در تلفنهای اندرویدی ارائه دهد.»
پیشنهاد تقسیم گوگل به چند شرکت
«نیکولاس گوگنبرگر»، استاد مرکز حقوقی دانشگاه هیوستون گفت «آنها باید گوگل را به خاطر نوآوریهای آینده و در نهایت برای حفظ دموکراسی به چند شرکت تقسیم کنند.»
اگرچه احتمال تقسیم گوگل کم است، برخی از تحلیلگران وال استریت معتقدند که چنین اقدامی میتواند ارزش سهامداران را افزایش دهد و جمع ارزش بخشهای مختلف بیشتر از یک شرکت واحد باشد، به ویژه در زمانی که این شرکت در حال رقابت برای کسب سهم بازار در فناوریهای نوظهوری مانند محاسبات ابری و هوش مصنوعی مولد است.