بازار سختافزار هوش مصنوعی همچنان تحت سلطه انویدیا است، به طوری که شرکتهای بزرگ فناوری و استارتاپهای هوش مصنوعی برای اجرای مدلهای پیشرفته به تراشههای این شرکت وابستهاند. اما OpenAI در تلاش است تا این وضعیت را تغییر دهد. این شرکت در حال توسعه شتابدهندههای سفارشی هوش مصنوعی است که هزینهها را کاهش داده و سلطه انویدیا را به چالش میکشند. در صورت موفقیت، این ابتکار میتواند صنعت سختافزار هوش مصنوعی را متحول کند.
OpenAI بهزودی اولین تراشه سفارشی هوش مصنوعی خود را عرضه خواهد کرد. به گزارش رویترز، این شرکت قصد دارد طی ماههای آینده طراحی تراشه را برای تأیید به TSMC ارسال کند و تولید انبوه آن را در سال ۲۰۲۶ آغاز نماید. در حالی که این تراشه به مرحله «تِیپاوت» (Tape-out) رسیده است، OpenAI احتمالاً برای دستیابی به خودکفایی کامل در حوزه شتابدهندههای هوش مصنوعی به نیروی کار بسیار بیشتری نیاز خواهد داشت.
مرحله «تِیپاوت» یکی از مهمترین مراحل در فرآیند طراحی تراشه محسوب میشود. در این مرحله، طراحی نهایی تراشه برای تولید آماده شده و فایلهای طراحی به کارخانه تولید ارسال میشوند. پس از این، نمونههای اولیه ساخته شده و تحت آزمایشهای گسترده قرار میگیرند تا مشکلات احتمالی در عملکرد، مصرف انرژی و راندمان پردازشی شناسایی شوند. در صورت موفقیتآمیز بودن این مرحله، تراشه وارد فاز «مهندسی سیلیکون» (Silicon Engineering) و سپس تولید انبوه میشود. اما در صورتی که نقصهای جدی شناسایی شود، تیم طراحی باید اصلاحاتی انجام داده و روند تأیید مجدد را طی کند.
طراحی این تراشه توسط یک تیم کوچک داخلی به رهبری «ریچارد هو»، مهندس سابق گوگل که بیش از یک سال پیش به OpenAI پیوست، انجام شده است. این تیم ۴۰ نفره با شرکت Broadcom، که به خاطر ارائه راهکارهای سفارشی ASIC شهرت دارد، همکاری کرده است. گفته میشود مذاکرات این همکاری در سال ۲۰۲۴ آغاز شد و هدف نهایی آن تولید تراشههای پیشرفته هوش مصنوعی است.
منابع صنعتی گزارش دادهاند که تراشه OpenAI توانایی آموزش و اجرای مدلهای هوش مصنوعی را دارد، اما در ابتدا بیشتر برای «وظایف استنتاجی» (Inference) مورد استفاده قرار خواهد گرفت. تولید این تراشه توسط «TSMC» و با استفاده از فناوری ۳ نانومتری انجام خواهد شد و مانند سایر پردازندههای پیشرفته هوش مصنوعی و GPUها، از «حافظه پهنای باند بالا» (HBM) بهره خواهد برد.
اگرچه در کوتاهمدت، تراشه OpenAI نقش محدودی در زیرساخت این شرکت خواهد داشت، اما در آینده میتواند تحولی بزرگ در صنعت سختافزار هوش مصنوعی ایجاد کند. با این حال، قبل از آن باید مرحله «تِیپاوت» را با موفقیت پشت سر بگذارد و تیم «ریچارد هو» مشکلات سختافزاری احتمالی را در تستهای اولیه تولید برطرف کند.
چندین شرکت فناوری بزرگ بهطور فعال در حال توسعه تراشههای اختصاصی خود هستند تا وابستگی به انویدیا را کاهش دهند، اما این غول پردازندههای گرافیکی همچنان حدود ۸۰ درصد بازار را در اختیار دارد. شرکتهایی مانند «مایکروسافت»، «گوگل» و «متا» صدها مهندس را برای حل این چالش به کار گرفتهاند، در حالی که OpenAI هم از نظر نیروی انسانی و هم از نظر زمانبندی، عقبتر است.
با این وجود، OpenAI پروژه تراشه خود را یک سرمایهگذاری استراتژیک برای آینده میداند. در حالی که هنوز منتظر تأیید طراحی از سوی «TSMC» است، مهندسان این شرکت نسخههای پیشرفتهتری از این تراشه را برای پذیرش گستردهتر در صنعت هوش مصنوعی برنامهریزی میکنند.